gehen
intransitiv۱. رفتن؛ راه رفتن؛ پیاده رفتن
(zu Fuß) gehen; [ist]
اینقدر تند (راه) نرو
geh nicht so schnell!
دیگر نمی‌توانم راه بروم
ich kann kaum noch gehen
اگر از این راه بروید نزدیکتر است
wenn Sie so gehen, ist es näher
سواره می‌روید یا پیاده؟
fahren Sie oder gehen Sie?
تا آنجا پیاده چقدر راه است/ چقدر طول می‌کشد؟
wie lange geht man dorthin?
با عصا راه‌رفتن
am Stock gehen
پیاده رفتن
zu Fuß gehen
از جلوی چشمم دور شو!
geh mir aus den Augen!
برو دیگه!
geh doch (geh schon)!
۲. رفتن
irgendwohin; [ist]
به‌فرودگاه/ به‌نانوایی/ پیشِ پزشک رفتن
zum Flughafen/ Bäcker/ Arzt gehen
می‌خواهیم برویم شنا (کنیم)
wir wollen schwimmen gehen
مقصد (مسافرت) کجاست؟ (به کجا می خواهید سفر کنید؟)
wohin geht die Reise?
سر کار رفتن
zur Arbeit gehen
۳. واردِ کاری شدن؛ مشغولِ به‌کار شدن در (رشتۀ)
(in die Politik usw. gehen); [ist]
دست به کار شدن
an die Arbeit gehen
۴. (از جایی) رفتن
(weggehen; kündigen); [ist]
اگر مزدم را زیاد نکنند (از اینجا) می‌روم
wenn ich keinen höheren Lohn bekomme, gehe ich
۵. رفتن؛ حرکت‌کردن؛ کارکردن، دایربودن
(abfahren; verkehren); [ist]
قطارِ بعدی کی می‌رود/ حرکت می‌کند؟
wann geht der nächste Zug?
این اتوبوس فقط یکشنبه‌ها می‌رود/ کار می‌کند
der Bus geht nur sonntags
۶. کارکردن
funktionieren; [ist]
زنگ دوباره کار می‌کند/ درست شده است
die Klingel geht wieder
این ساعت درست کار می‌کند/ میزان است/ درست است؟
geht die Uhr richtig?
ساعت غلط (درست) کار می کند
die Uhr geht falsch (richtig)
۷. گذشتن؛ پیش‌رفتن؛ گشتن؛ برگذارشدن
(verlaufen, sich entwickeln); [ist]
کار و کاسبی چطور می‌گذرد؟
wie geht das Geschäft?
ابتدا همه چیز نسبتاً خوب/ طبقِ برنامه پیش می‌رفت
anfangs ging alles ganz gut/ wie geplant
۸. [سخت، آسان و غیره] بودن
(durchzuführen sein); [ist]
کارِ ساده‌ای است
das geht ganz einfach
این بازی را چطور می‌کنند؟
wie geht das Spiel?
۹. بفروش‌رفتن، فروش/ بازار داشتن، فروش‌کردن [عا]
Ware; [ist]
۱۰. ممکن‌بودن، امکان‌داشتن، شدن [عا]، میسر/ شدنی/ امکان‌پذیربودن؛ درست‌شدن
(möglich/ machbar sein); [ist]
اگر ممکن است
wenn es geht
درست می‌شود
es wird schon gehen
نمی شود، ممکن نیست
das geht nicht
۱۱. بدک نبودن؛ گذشتن؛ قابلِ تحمل بودن
ugs. (gerade noch angehen); [ist]
روزهای اول بدک نبود/ یک جوری می گذشت
die ersten Tage gingen so
باز بد نیست، باز هم قابل تحمله، باز این یک چیزی
das geht ja noch!
خیلی گران است؟ ای، نه زیاد، بد نیست
ist das sehr teuer? na ja, es geht
بد نیست! (بد نبود!)
es geht! (es ging!)
۱۲. حالِ/ احوالِ کسی [خوب یا بد] بودن؛ وضعِ (مالیِ) کسی [خوب یا بد] بودن
es geht jmdm. gut, schlecht usw.; [ist]
حالتان چطور است؟
wie geht es Ihnen?
چطوری؟ حال و احوال (چطور است)؟
wie geht's? ugs.
امروز حالم کمی بهتر است، امروز کمی بهترم [عا]
heute geht es mir etwas besser
نسبت به‌سابق وضعمان حالا روی‌هم‌رفته خوب است
gegenüber früher geht es uns jetzt ganz gut
حالم خوب است
es geht mir gut
۱۳. موضوع/ بحث/ صحبت بر سرِ چیزی بودن؛ [نیز:] مطرح‌بودن، مسألۀ چیزی در میان بودن
es geht um ...; [ist]
موضوع (بر سرِ) چیست؟
worum geht es denn?
برای من اینجا پول مطرح نیست/ مسألۀ پول در میان نیست
es geht mir hier nicht ums Geld
برایم این مطرح (مهم) است که او را قانع کنم
es geht mir darum, ihn zu überzeugen
برای او فقط پول مطرح است
es geht ihm nur ums Geld
۱۴. رسیدن تا/ به
gehen bis zu/ bis an Akk. (reichen bis); [ist]
آب تا کمرم می‌رسید
das Wasser ging mir bis an den Gürtel
قدش فقط تا شانۀ من می‌رسد
er geht mir nur bis zur Schulter
لبه ی دامن تا به زانو می رسد
der Rocksaum geht bis zu den Knien
۱۵. بازشدن به؛ رو به‌جایی بودن؛ رفتن به، رسیدن به، گذشتن منتهی‌شدن به
gehen auf Akk., gehen zu, gehen nach; [ist]
این پنجره به حیاط باز می‌شود/ رو به‌باغ است
das Fenster geht zum Hof/ auf den Garten
راهِ فرودگاه از این طرف است؟
geht es hier zum Flughafen?
دارد به سن چهل سالگی می رسد
er geht auf die 40 zu
خیابان از میان جنگل می گذرد
die Straße geht durch den Wald
۱۶. چیزی را مقیاس/ معیار گرفتن، چیزی را محک/ اساسِ کار قراردادن
nach dem Äußeren usw. gehen; [ist]
۱۷. بر طبقِ چیزی عمل‌کردن؛ مطابقِ نظرِ کسی/ به‌دلخواهِ کسی عمل‌کردن؛ به‌میلِ کسی رفتارکردن
es geht nach jmdm./ jmds. Plan usw.; [ist]
همیشه که نمی‌شود به‌میلِ تو رفتار کرد
es kann nicht immer nach dir gehen
اگر به‌دلخواهِ من می‌بود/ بستگی به(حرفِ) من می‌داشت ...
wenn es nach mir ginge ...
کاری به میل (به دلخواه) کسی بودن
etwas geht nach jemandem
۱۸. جاگرفتن در، جاشدن در، رفتن توی [عا]
gehen in Akk. (hineinpassen); [ist]
این پالتو دیگر در چمدان جا نمی‌گیرد
der Mantel geht nicht mehr in den Koffer
در این تالار پانصد نفر جا می‌گیرند
in diesen Saal gehen 500 Menschen
پیانو از لای در رد نمی شود
das Klavier geht nicht durch die Tür
در این ظرف فقط یک لیتر جا می شود
in das Gefäß geht nur ein Liter
به دام کسی افتادن
jdm. in die Falle gehen
توپ وارد دروازه شد
der Ball ging ins Tor
۱۹. بخش‌پذیربودن به، قابلِ تقسیم/ بخش/ قسمت بودن به
gehen in Dat. (Zahlen usw.); [ist]
ده چند بار به‌دو قابلِ قسمت است؟
wie oft geht 2 in 10?
۲۰. قسمت/ تقسیم‌شدن به
in ... Teile gehen (aufgeteilt werden in); [ist]
آن ارث به‌پنج قسمتِ برابر تقسیم شد
die Erbschaft ging in fünf gleiche Teile
۲۱. بودن با، رابطه داشتن با
(fest) mit jmdm. gehen ugs.; [ist]
مدتی است که با هم‌اند
er geht schon lange mit ihr
با یک خانوده رفت و آمد داشتن
bei einer Familie ein und aus gehen
با زمان پیش رفتن
mit der Zeit gehen
با یک دختر (با یک مرد) دوست بودن (رابطه ی جنسی داشتن)
mit einem Mädchen (mit einem Mann) gehen
۲۲. بادی ول کردن (گوزیدن)
einen gehen lassen derb; => furzen; [ist]
ول کردن، راحت گذاشتن، به حال خود گذاشتن
gehen lassen
بگذار بروم، ولم کن!
lass mich gehen!
مواظب خودت باش!
lass es dir gut gehen!
جلوی خود را نگرفتن، بر خود مسلط نبودن، سهل انگار بودن
sich gehen lassen
اگر جلوی خودم را نگیرم چاق می شوم
ich nehme zu, wenn ich mich gehen lasse
۲۳.
[ist]
برای او خانواده اش از همه چیز مهم تر است
seine Familie geht im über alles
از حد توان من خارج است
das geht über meine Kräfte
تکه تکه شدن
in Stücke gehen
ضرر و زیان سر به میلیون ها می زند
der Verlust geht in die Millionen
مخارج را من به عهده می گیرم
das geht auf meine Kosten
مسئولیتش به عهده ی اوست، حساب آن پای اوست، این کار به او نسبت داده می شود
das geht auf sein Konto
سر و صدا اعصابم را خراب می کند
die Lärm geht mir auf die Nerven
ورشکست شدن
Bankrott gehen
تا کی هنوز ادامه دارد؟
wie lange geht das denn noch?
ساعت دارد نه می‌شود، ساعتِ نه دارد نزدیک می‌شود
es geht auf 9 Uhr usw., ugs.
اینجا چه خبره؟ (چه اتفاقی افتاده است؟)
was geht hier vor sich?
شکستن
zu Burch gehen
نابود شدن، از بین رفتن
zugrunde gehen